CHƯƠNG 11
KẾT HỢP MỌI THỨ VỚI NHAU

 

 

Thị trường không chạy theo kiểu hên xui may rủi, mà giống như chiến trường, nó chạy theo xác xuất và tỷ lệ cược.

- David Dreman (1936-) -

 

 

Khi đã đến phn cuối của quyển sách này, tôi muốn gửi gắm một số suy nghĩ, quan sát, lời khuyên và nhận xét dựa trên hai mươi năm kinh nghiệm của mình trong việc sử dụng khối lượng như một công cụ chỉ báo chính. Như đã đề cập trước đó, tôi đã may mắn khi bắt đầu học giao dịch và trải nghiệm trên thị trường với công cụ khối lượng. Nó đã giúp tôi tiết kiệm một lượng lớn thời gian lãng phí và đã mang lại cho tôi những khoản tiền đáng kể trong nhiều năm từ cả giao dịch và đầu tư. Nhiều nhà giao dịch tham vọng bỏ ra rất nhiều năm để thử sai các hệ thống và phương pháp không hoạt động, và kết quả là họ mất niềm tin, và có thể gây ra tổn thất tài chính cho họ nữa. Hầu hết sau đó đều từ bỏ.

Cuối cùng, một số nhà giao dịch và nhà đầu tư này tình cờ biết đến khối lượng. Một số học ngay lập tức phương pháp này, giống như tôi đã từng. Những người khác thì không, và nếu bạn thuộc nhóm thứ hai này, tôi hy vọng ít nhất đã cho bạn biết VPA mạnh mẽ đến mức nào. Tuy nhiên, nếu bạn cho rằng VPA không dành cho bạn, thì bạn chẳng mất gì c, ngoài việc tốn vài đô la để mua quyển sách này. Nếu bạn tin VPA hữu ích và có ý nghĩa, thì tôi rất vui vì sự nghiệp giao dịch và đầu tư thành công đang chờ bạn miễn là bạn tuân theo các nguyên tắc tôi đã giải thích ở trên.

Bây giờ, tôi sẽ giới thiệu thêm một số kỹ thuật phân tích mà tôi sử dụng trong giao dịch và đầu tư của riêng mình, và khi kết hợp với những kiến thức cơ bản từ VPA, sẽ giúp phát triển kỹ năng giao dịch của bạn với công cụ khối lượng làm nền tảng.

Kỹ thuật đầu tiên là nhận diện mô hình giá - kỹ thuật mà tôi đã đề cập khi xem xét tầm quan trọng của vùng tắc nghẽn giá. Tuy nhiên, tôi muốn trình bày lại một lần nữa và minh họa bằng một số ví dụ thực tế. Đồng thời, tôi cũng muốn đưa vào các mô hình chính khác đóng vai trò quan trọng trong hành động bứt phá và đảo chiều, tất cả đều liên quan đến Phân tích VPA.

Lý do tôi phải nhắc lại kỹ thuật nhận diện mô hình giá là vì trong chương trước, tôi thấy mình đã quá tập trung vào mối quan hệ giá cả - khối lượng, nhưng lại ít quan tâm đến hành vi tổng thể của thị trường.

Luận điểm xuyên suốt quyển sách đều là giải thích VPA theo từng giai đoạn, và đây là một lớp kiến thức khác mà bạn hoàn toàn có thể bổ sung vào cách vận dụng VPA của bn thân.

Các ví dụ biểu đồ thị trường trong chương này sẽ tập trung hoàn toàn vào vùng giá tắc nghẽn và các đợt đảo chiều cũng như bứt phá. Tôi hy vọng sẽ củng cố khía cạnh này của hành vi giá một cách vững chắc trong tâm trí bạn.

Đầu tiên là một ví dụ từ thị trường ngoại hối: biểu đồ 15 phút - GBP/USD.

 

Image

Hình 11.10 Biểu đồ 15 phút - GBP/USD

 

Biểu đồ trong hình 11.10 thực sự giải thích tất cả những gì chúng ta cần biết về khái niệm vùng tắc nghẽn giá và liên quan như thế nào đến sự bứt phá khối lượng. Như chúng ta có thể thấy biểu đồ bao gồm một giai đoạn mở rộng với hơn by mươi cây nến.

Nhìn từ bên trái biểu đồ, giá đã bắt đầu đi vào vùng tắc nghẽn được xác định bởi một đáy xoay chiều (sàn hỗ trợ) và hai cây nến sau đó hình thành đỉnh xoay chiều (trần kháng cự) với khối lượng trên trung bình. GBP/USD đang suy yếu và chưa sẵn sàng tăng lên. Sau đó giá giảm xuống, khối lượng cũng giảm theo. Do đó, tín hiệu suy yếu có tồn tại nhưng không đủ để tạo thành xu hướng giảm bền vững. Lý do rất rõ ràng là giá giảm đi kèm khối lượng giảm. Và suốt giai đoạn giá tăng lên giảm xuống liên tục tạo các đỉnh xoay chiều và đáy xoay chiều trong vùng tắc nghẽn, khối lượng rất khiêm tốn.

Một loạt các điểm xoay chiều xuất hiện tại trần và sàn của vùng tắc nghẽn. Và như tôi đã đề cập trước đó, khi xem các mức này, chúng ta nên tư duy các mức cn như một sợi dây cao su (linh hoạt) chú không phi thanh thép (cứng nhắc).

Có thể thấy trong ví dụ này, các điểm xoay (mũi tên lên và xuống), không phải tất cả đều nằm trên một đường thẳng. Thị trường không nhải là tuyến tính và phân tích kỹ thuật là một nghệ thuật chứ không phải khoa học, đó là lý do tại sao phần mềm chuyên về khối lượng cố gắng dự đoán những thay đổi trong xu hướng có thể không đáng tin cậy. Phân tích này phải được thực hiện thủ công bằng tay và đầu óc của con người.

giai đoạn này, khi giá tiếp tục giao dịch trong vùng tắc nghẽn, chúng ta kỳ vọng có một chất xúc tác, đây sẽ là tín hiệu cho bất kỳ sự bứt phá nào. Thật trùng hợp, có một bản tin về dữ liệu kinh tế Anh chuẩn bị công bố, nếu tôi nhớ không lầm thì là bản tin RPI. Tuy nhiên, tin gì không quan trọng, quan trọng là phản ứng trên biểu đồ giá. Mối quan hệ giá và khối lượng trong giai đoạn tắc nghẽn một lần nữa củng cố các khái niệm cơ bản của VPA. Ở đây, chúng ta kỳ vọng sẽ thấy khối lượng giao dịch thấp - những người giao dịch nội bộ không tham gia và cùng với hành động giá tạo ra thân nến hẹp. Đây là mối quan hệ kinh điển giữa giá và khối lượng trước giờ tin ra. Tất cả mọi người ngồi ngoài chờ đợi và không làm gì c.

Và rồi dữ liệu cũng được công bố. Đầu tiên, chúng ta có một bứt phá giá tăng xuyên qua ngưỡng kháng cự, biến nó trở thành... ngưỡng hỗ trợ. Và nếu bạn nhớ những gì tôi đã nói trong chương viết về sự bứt phá - chúng ta phải đợi một mức giá đóng cửa rõ ràng phía trên vùng tắc nghẽn và cây nến bứt phá đầu tiên đã đáp ứng điều này - một cây nến thân rộng rất đẹp. Thứ hai, chúng ta phải kiểm tra xem đợt tăng bứt phá đó có thực sự hay chỉ là cái bẫy. Một bản tin tích cực khiến giá bứt phá phải được xác thực bằng khối lượng.

Vì đây đã là một vùng tắc nghẽn giá kéo dài hơn bình thường, nên bất kỳ sự bứt phá nào cũng sẽ đòi hỏi nỗ lực lớn hơn nhiều từ phe mua và những người giao dịch nội bộ để đẩy thị trường lên cao. Chúng ta có thể mở vị thế để đón đầu đợt tăng giá này không? Câu trả lời là vẫn phải chờ đợi. Cho đến hiện tại, thị trường đang tắc nghẽn, cho đến khi chất xúc tác xuất hiện và đẩy thị trường lên với khối lượng lớn.

Mặt khác, có một vùng nâng đỡ giá ở bên dưới được giới hạn bởi đáy xoay chiều tạo ra vùng tắc nghẽn - nơi mà chúng ta đặt lệnh dừng lỗ. Trong trường hợp này, thời gian đóng một vai trò quan trọng, hãy nhớ lại quy luật nhân - quả của Wyckoff. Đây là biểu đồ 15 phút, cho nên nếu giai đoạn tắc nghẽn kéo dài (nguyên nhân lớn) thì xu hướng hình thành sau khi thoát ra khỏi vùng tắc nghẽn sẽ diễn ra lâu hơn (kết quả lớn). Chúng ta chỉ cần kiên nhẫn và chờ đợi.

Cuối cùng, tôi muốn nhắc lại một khía cạnh khác của hành động bứt phá mà tôi đã đề cập ở chương trước: khối lượng xác thực tin tức. Ở ví dụ trên, các nhà tạo lập thị trường đã xác nhận tin tức được công bố tại thời điểm bấy giờ là tích cực đối với đồng Bảng Anh, và thị trường đã phản ứng đúng theo như vậy. Một lần nữa khối lượng tăng lên khi giá bứt phá, thoát khỏi giai đoạn tắc nghẽn và hình thành xu hướng mới.

Đây là sức mạnh của giai đoạn tắc nghẽn - nó là nơi sinh ra các xu hướng và sự đảo chiều xu hướng. Trong trường hợp này, trần kháng cự đã bị xuyên thủng, biến thành sàn hỗ trợ. Như vậy, giá bứt phá theo hướng nào không quan trọng, điều mà chúng ta cần quan tâm và chờ đợi là tín hiệu xác nhận khi giá bứt phá ra khỏi vùng tắc nghẽn: được xác thực bởi khối lượng, và từ đó chúng ta đã có cơ sở để mở vị thế.

Ví dụ thứ hai trong hình 11.11 một lần nữa được lấy từ GBP/USD. Lần này, chúng ta sẽ xem xét biểu đồ 1 giờ với dữ liệu giá kéo dài khoảng 4 ngày.

 

Image

Hình 11.11 Biểu đồ 1 giờ - GBP/USD

 

Tôi sẽ giải thích những điểm đáng chú ý trong biểu đồ ngay sau đây. Như chúng ta có thể thấy, cặp tiền này đã tăng lên, nhưng sau đó lại giảm xuống với một cây nến thân rộng. Tiếp theo là một cây nến giảm thân hẹp với khối lượng trên trung bình và báo hiệu lượng mua vào tiềm năng tại mức giá này. Kết quả là thị trường tăng trở lại bằng một cây nến thân rộng và tạo ra một đáy xoay chiều trước đó (tôi đã chú thích bằng mũi tên màu vàng). Bây giờ chúng ta cần tìm kiếm một đỉnh xoay chiều nữa để có thể xác định vùng tắc nghẽn giá.

Đỉnh xoay chiều xuất hiện khi giá tăng được hai cây nến. Như vậy việc cần làm bây giờ là theo dõi vùng tắc nghẽn vừa mới được xác định. Tuy nhiên, không lâu sau đó, một cây nến dài đã xuyên qua khiến cho vùng tắc nghẽn không còn hiệu lực nữa. Từ đó chúng ta có thể biết rằng giá đơn giản chỉ là vừa mới tạm dừng trong xu hướng tăng mà thôi và vẫn tăng tiếp với khối lượng ổn định.

Sau đó hai cây nến, một đỉnh xoay chiều khác được hình thành, và một lần nữa, chúng ta phải đi tìm đáy xoay chiều để xác định vùng tắc nghẽn mới. Trong ví dụ này, cặp tiền quả thực đang đi ngang với khối lượng thấp, nhưng dường như chỉ có đỉnh xoay chiều mà không có một đáy xoay chiều nào cả. Vậy liệu có quan trọng không?

Và đây là lý do tôi muốn làm phân tích kỹ ví dụ này để làm rõ một quan điểm rằng: thực tế thì không quan trọng.

Điểm xoay chiều là sự kết hợp độc đáo của ba cây nến, nó dùng để xác định các vùng giá một cách trực quan. Các điểm xoay chiều cũng giúp cung cấp tín hiệu về ‘lộ trình’ của diễn biến giá, cụ thể là chúng ta đang ở đâu trong xu hướng tăng/giảm. Tuy nhiên, lộ trình này không dễ để xác nhận nếu không dựa vào các mức giá tạo bởi điểm xoay chiều. Quay lại ví dụ trên, vì có đỉnh xoay chiều nhưng lại không có đáy tương ứng, nên chúng ta sẽ phải tìm kiếm ‘mức sàn’ thay thế.

Sau 4 cây nến, thị trường tăng trở lại và xuất hiện đỉnh xoay chiều thứ hai, và bây giờ chúng đã có một ngưỡng kháng cự. Giá quay đầu giảm với 3 cây nến rồi dừng lại tại mức đáy cũ trước khi tăng trở lại. Rõ ràng cặp tiền này không giảm quá sâu, vì khối lượng giảm dần không hỗ trợ cho hành động đó. Mức đáy - nơi mà giá bị chặn lại và đảo chiều, trở thành ngưỡng hỗ trợ trong vùng tắc nghẽn.

Khi sử dụng bất kỳ phương pháp nào trong phân tích kỹ thuật, chúng ta luôn phải đánh giá mọi thứ thận trọng và hợp lý. Chẳng hạn, khi vùng tắc nghẽn xuất hiện thì không phải lúc nào nó cũng được hình thành từ sự kết hợp giữa các đỉnh xoay chiều và đáy xoay chiều hoàn hảo, miễn sao diễn biến khối lượng xác nhận cho vùng này là được. Lúc mới bắt đầu giai đoạn tắc nghẽn, chúng ta đoán ra được dễ dàng là nhờ vào việc đánh giá khối lượng. Cụ thể, khối lượng nằm dưới trung bình (đường nét đứt) cho thấy đây chính là vùng tắc nghẽn, và các điểm xoay chiều chỉ đơn thuần là hỗ trợ cho chúng ta dễ dàng hơn trong việc xác định ranh giới của vùng mà thôi.

Chính vì thế, các điểm xoay chiều tuy rất quan trọng (giúp xác định biên độ của vùng) nhưng khối lượng mới chính là yếu tố nhận biết sự khởi đầu của một vùng tắc nghẽn. Nếu không tìm ra điểm xoay chiều nào phù hợp, thì chúng ta đơn giản chỉ cần sử dụng đôi mắt và lý giải mọi thứ theo cách hợp lý là được.

Cũng giống như khi đang chèo thuyền, chúng ta có hai cách để điều hướng. Một là máy GPS thực hiện tất cả công việc cần thiết, và không có gì phải bàn cãi về tính tiện lợi và ưu việt của nó. Cách thứ hai là những phương tiện truyền thống như bản đồ, la bàn, thời gian, thủy triều lên xuống, hoặc những cột mốc xác định vị trí (waypoints18). Để thi đậu bằng lái và thuê du thuyền, bạn phải học cách sử dụng cả hai.

Tại sao lại phải học cả hai khi GPS có thể làm hết tất cả mọi thứ? Rất đơn giản. Giả sử nếu con tàu mất điện, bạn buộc phải xác định phương hướng bằng các phương tiện thô sơ hơn. Việc nhận biết vùng tắc nghẽn cũng tương tự như vậy.

Chúng ta có thể xác định vị trí của thị trường bằng cách kết hợp phân tích khối lượng và giá một cách trực quan từ hành động giá trên biểu đồ. Các điểm xoay chiều chỉ đơn giản là một cách dễ nhìn và nhanh chóng giúp nhận diện ra sự kết hợp này mà thôi.

Quay trở lại ví dụ hình 11.11, chúng ta có mức sàn hỗ trợ được xác định bởi hành động giá và trần kháng cự được xác định bởi các đỉnh xoay chiều. Chúng ta đang chờ đợi 1 tín hiệu, và thị trường đã xuất hiện cây nến người treo cổ - một trong những cây nến mà chúng ta chưa từng thấy ở các ví dụ trước, cùng với khối lượng tăng vọt, cao hơn trung bình. Thị trường sau đó giảm và bứt phá khỏi mức sàn vùng tắc nghẽn bằng cây nến thân rộng. Trong trường hợp này, giá đã đảo chiều và tạo xu hướng mới chứ không tiếp diễn theo xu hướng cũ.

Đây là lúc để mở vị thế bán khống. Thị trường tạm dừng và quay đầu tăng, nhưng khối lượng lại sụt giảm, thêm vào đó, cây nến người treo cổ thứ hai xuất hiện cung cấp thêm nhiều tín hiệu suy yếu hơn. Ngoài ra, chúng ta có thể an tâm khi vùng tắc nghẽn vừa mới bị bứt phá giờ đây trở thành một rào chắn vô hình rất vững chắc cho xu hướng giảm.

Mức sàn hỗ trợ giờ đây trở thành trần kháng cự cản những nỗ lực tăng giá của thị trường. Và đây là lý do tại sao các vùng tắc nghẽn lại quan trọng đến như vậy. Chúng không chỉ tạo ra sự đảo chiều và bứt phá của xu hướng, mà chúng còn cung cấp cho chúng ta những rào cản bảo vệ tự nhiên. Do đó, phía đối diện của vùng tắc nghẽn luôn là nơi lý tưởng để đặt mức dừng lỗ cho các vị thế theo xu hướng.

Vùng kháng cự không bị xâm phạm và thị trường bị bán tháo mạnh mẽ như thác đổ. Tuy nhiên, giá giảm lại kèm theo khối lượng giảm theo cho thấy giá sẽ không thể đi xa hơn nữa. Và đúng như vậy, không lâu thì thị trường tạo đáy và bước vào giai đoạn tắc nghẽn tại một mức giá khác.

Trớ trêu thay, vùng tắc nghẽn này được đánh dấu bằng đỉnh xoay chiều nhưng lại không có đáy xoay chiều. Tuy nhiên, khối lượng và hành động giá có thể nói cho chúng ta biết chính xác thị trường đang ở đâu. Chúng ta đơn giản chỉ là chờ giai đoạn kế tiếp xảy ra và giai đoạn này sẽ kéo dài trong vòng vài giờ nữa. Nhưng làm sao biết được điều này? Câu trả lời nằm ở khối lượng. Giá bứt phá khỏi vùng tắc nghẽn cùng với khối lượng trên trung bình. Đó là những gì chúng ta kỳ vọng sẽ thấy.

Tôi hy vọng từ ví dụ kéo dài trong khoảng thời gian hơn 4 ngày này, bạn có thể cảm nhận được mọi thứ đang được kết hợp một cách hiệu quả. Tôi không cố ý chọn trường hợp trên làm ví dụ, nhưng vì nó nêu bật một số điểm chính để củng cố và tóm tắt lại những khái niệm đã được trình bày trong các chương trước.

Đọc biểu đồ theo cách này không khó. Mọi thị trường đều di chuyển theo các mô hình và con sóng tương tự nhau: diễn biến theo xu hướng trong một thời gian ngắn, sau đó đi ngang trong vùng tắc nghẽn rồi lại tiếp tục theo xu hướng hoặc đảo chiều hoàn toàn. Nếu bạn đã hiểu rõ sức mạnh của VPA và kết hợp nó với những kiến thức về vùng tắc nghẽn giá, thì bạn đã nắm trong tay 90% công thức thành công rồi đấy. Phn còn lại là luyện tập, luyện tập, và luyện tập nhiều hơn nữa mà thôi.

Từ đó bạn sẽ tự chủ trong vấn đề giao dịch và đầu tư của bản thân và độc lập về tài chính cho bạn và gia đình. Tuy đòi hỏi phải có một chút nỗ lực, nhưng phần thưởng vô cùng xứng đáng. Và nếu chuẩn bị học tp và nghiên cứu hợp lý, sau này bạn sẽ tận hưởng được cái cảm giác hồi hộp khi dự đoán hành động thị trường trước khi nó xảy ra và thu về lợi nhuận nếu bạn đúng.

Bây giờ, tôi sẽ xem xét lại một khái niệm rất quan trọng đã được đề cập ở phần đầu quyển sách. Đó là nền tảng trong cách tiếp cận giao dịch của tôi. VPA không phải phương pháp chỉ áp dụng duy nhất trên một thị trường mà bất kể thị trường và khung thời gian nào cũng đều phù hợp với nó. VPA cung cấp cho bạn góc nhìn 3 chiều về hành vi giá, trái ngược với cách tiếp cận một chiều thông thường mà hầu hết các nhà giao dịch hay thực hiện. Ưu điểm chính của khái niệm này là cho phép chúng ta đánh giá và định lượng rủi ro cho mỗi giao dịch.

Sự kết hợp giữa đa khung thời gian và VPA như hổ mọc thêm cánh, cho phép đo lường được các rủi ro định lượng và định tính cũng như đánh giá sức mạnh/mức độ suy yếu tương đối trên mỗi giao dịch. Nói cách khác, phân tích đa khung thời gian có thể xác định rõ xu hướng tổng thể và thiên hướng chủ đạo của thị trường đang xem xét.